Na szeroko rozumianym rynku istnieje już bardzo wiele różnych produktów i usług. Wizja stworzenia czegoś własnego bywa niekiedy bardzo kusząca, zwłaszcza gdy dowiadujesz się z mediów, że właśnie powstało coś nowego, nierzadko innowacyjnego. O ile w przypadku informowania o faktach ze świata mamy do czynienia głównie ze złymi informacjami, o tyle w kontekście produktów czy usług słyszy się jedynie to, że ktoś lub coś odniosło znaczący sukces. Jeśli jest inaczej i z danym produktem nie wydarzyło się nic ciekawego, to prawdopodobnie nawet się nie dowiesz, że on istnieje. Warto mieć świadomość, że mimo wszystko spora część firm upada, wiele produktów nie kończy się sukcesem, a nowe usługi niekoniecznie mogą być zyskowne. W poniższym artykule zwróciłam uwagę na kilka aspektów, które z pewnością warto przeanalizować zanim podejmie się decyzje o tworzeniu własnego produktu czy usługi. 

Załóżmy, że masz pomysł na aplikację lub produkt fizyczny. Chciałbyś przy tym poprosić o pomoc specjalisty, aby to zaprojektował. Zanim się do niego zgłosisz, warto samodzielnie przemyśleć kilka kwestii. Zaoszczędzisz w tej sposób dużo pracy i pieniędzy nad czymś, co finalnie nie powstanie, bądź nie ma racjonalnego uzasadnienia, aby powstało. Chciałabym przedstawić Ci kilka pytań, na które warto odpowiedzieć sobie już na wstępie. Podaję też narzędzia, które są bardzo przydatne w codziennej pracy UX designera. Dzięki nim już na początkowym etapie sprawdzisz, czy Twoje marzenie ma szansę na sukces oraz rozpoczniesz projektowy własnego produktu.

1. Czy podobny produkt już istnieje?

Pierwszym krokiem będzie przeszukanie internetu w poszukiwaniu podobnych rozwiązań, czyli znalezienie swojej potencjalnej konkurencji. Wszystkie rozwiązania, które znajdziesz – zachowaj w formie tabeli, gdzie będziesz mógł porównać konkretne cechy wybranych produktów. Tym sposobem wykonasz tak zwany benchmarking (analizę konkurencji).

Jeżeli nie znajdziesz podobnego bądź takiego samego produktu to być może: 

  • jest on używany przez wąską i specyficzną grupę docelową, której nie wziąłeś pod uwagę,
  • użytkownicy nie dzielą się w Internecie informacjami o produkcie, bądź właściciele podobnych produktów nie promują się w wyszukiwarce Google,
  • wiele osób próbowało stworzyć podobny produkt, ale żadnej z nich nie stał się podstawą rentownego biznesu.

Jeżeli jednak znajdziesz produkty zbliżone do twojego pomysłu na biznes – tym bardziej nie zniechęcaj się. W dzisiejszych czasach trudno wymyślić coś czego jeszcze nie ma. Ważne, żeby zdawać sobie sprawę ze swojej konkurencji i stworzyć lepsze rozwiązanie – zaproponować swoim potencjalnym użytkownikom konkretną wartość. W jej sprecyzowaniu pomoże ci Value Proposition Canvas (propozycja wartości). Zanim jednak skorzystasz z tego narzędzia – odpowiedz na kolejne pytanie.

2. Komu ma służyć Twój produkt?

Mając w głowie wizję swojego produktu z pewnością jesteś przekonany o jego świetności i wierzysz, że zachwyci on szersze grono odbiorców. Skup się jednak na sprecyzowaniu grupy docelowej, która będzie nim zainteresowana. Wyobraź sobie swojego potencjalnego klienta – osobę, która dzięki Twojemu produktowi rozwiąże swój problem.

Mając w głowie jej obraz możesz stworzyć hipotetyczną personę.

Persona to narzędzie wykorzystywane w branży UX. Jest fikcyjnym opisem najważniejszych cech przedstawicieli Twojej grupy docelowej. Jej celem jest zrozumienie użytkownika. Dzięki niej lepiej zapamiętasz po co i dla kogo powstaje produkt. Nie szalej jednak z ilością – nie da się spełnić oczekiwań każdego, dlatego sprecyzuj dwie lub trzy sylwetki odbiorów swojego produktu.

Aby zweryfikować swoje hipotetyczne persony porozmawiaj z reprezentantami Twojej grupy docelowej. Może się to odbyć w formie rozmowy. W mojej opinii warto jednak przygotować sobie pytania, które chciałbyś im zadać i przeprowadzić swego rodzaju wywiad, bądź wspomóc się ankietą. Twoim celem jest zweryfikowanie hipotez, zdobycie informacji o ich realnych potrzebach oraz sprawdzenie czy byliby w stanie zapłacić za zaproponowane przez Ciebie rozwiązanie.

Na podstawie rozmów z respondentami będziesz w stanie zweryfikować swoje hipotezy i poprawić persony. Kolejnym narzędziem, które warto wykorzystać jest Mapa Empatii. Pomaga  ona zrozumieć myśli i uczucia użytkowników, tym samym skupić się na ich potrzebach. Możesz również wrócić do pracy nad propozycją wartości przy użyciu Value Proposition Canvas.

Najlepsze produkty powstają w odpowiedzi na potrzeby ich użytkowników, dlatego tak ważne jest abyś wiedział komu twój produkt ma służyć.

3. Jak chcesz zarabiać?

Wykonałeś już kawał dobrej roboty precyzując problem swojej grupy docelowej i znajdując jego rozwiązanie – teraz czas na przemyślenie modelu biznesowego. Zarabiać możesz np. poprzez płatność za cały produkt, za jego konkretne funkcje lub poprzez reklamy. Wszystkie opcje mogą być w porządku. Dużo tutaj zależy od segmentu użytkowników oraz działań twojej konkurencji. 

W pracy nad modelem biznesowym pomoże Ci Business Model Canvas – narzędzie, które szybko i czytelnie pozwoli Ci opisać strukturę kosztów i przychodów.

Istnieje dużo modeli biznesowych, natomiast często łatwiej dokonać zmiany w produkcie niż w sposobie monetyzacji. Proponuję przyjrzeć się i przeanalizować funkcjonowanie firm z branży, do której chciałbyś dołączyć. Analiza konkurencji o której wspominałam wcześniej jest przydatna nie tylko do rozważań na temat produktu samego w sobie, ale (przede wszystkim!) do przemyślenia modelu biznesowego. 

Pamiętaj, że Twój biznes się nie sprawdzi, jeżeli nie znajdą się osoby, które będą w stanie zapłacić za Twoje rozwiązanie.

W ramach podsumowania warto wykonać analizę SWOT. Nazwa pochodzi od pierwszych liter angielskich słów: strengths (mocne strony), weakness (słabe strony), opportunities  (szanse) i threats (zagrożenia). Poprzez zastosowanie tej techniki uporządkujesz swoje wszystkie przemyślenia.

Podsumowanie

  • Znajdź i śledź działania swojej konkurencji – dzięki temu (prawie) nic Cię nie zaskoczy.
  • Skup się na swoich potencjalnych klientach – rozmawiaj z nimi i postaraj się jak najlepiej odpowiedzieć na ich potrzeby.
  • Zaproponuj użytkownikom wyjątkową wartość, która wyróżni Cię na tle konkurencji.
  • Zastanów się czy Ci się to opłaca. Biznes powinien przynosić dochody 🙂

Sprawdź podlinkowany artykuł, jeżeli chcesz dowiedzieć się dlaczego projektanci UX powinni być włączeni do projektu od początku.